Filmy
આમીર ખાન
બચ્ચો, કાબિલ બનો કાબિલ...કામયાબી તો સાલી ઝ્ખ્ખ માર કે પીછે ભાગેગી..”થ્રી ઈડિયટ્સ” નો આમીર ખાનનો આ ડાયલોગ તેની અંગત ઝિંદગીમાં પણ તેટલો જ લાગુ પડયો છે.દર્શકો ભલે આમીરને “કયામત સે કયામત” થી ઓળખતા થયા હોય પણ નાની ઉમરથી જ પરફેક્ટ એક્ટર બનવા માટેનો તેનો ઉત્સાહ અને આકરી મહેનત વિષે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે.આમીર ખાનની ઓળખ અભિનેતા ઉપરાંત નિર્માતા નિર્દેશક, સ્ક્રીપ્ટ રાયટર, ટીવી શો સંચાલક અને સામાજિક કાર્યકરની પણ છે.
આમીર ખાનનું સાચું નામ મુહમ્મદ આમીર હુસૈન ખાન. આમીરનો જન્મ તા.૧૪/૩/૧૯૬૫ ના રોજ મુંબઈમાં થયો હતો.પિતાનું નામ તાહિરહુસૈન અને માતાનું નામ જીન્નતહુસૈન.બે ભાઈ અને બે બહેનોમાં સૌથી મોટો આમીર છે.આમીરખાને માત્ર આઠ વર્ષની ઉમરે તેના પિતા તાહિરહુસૈનની ફિલ્મ “મદહોશ” માં તથા કાકા નાસીરહુસૈન ની ફિલ્મ “યાદો કી બારાત” માં બાળકલાકાર તરીકે અભિનય કર્યો હતો.આમીરે પ્રાયમરી અભ્યાસ બાંદ્રાની સેન્ટ એન્સ સ્કૂલ અને ત્યાર બાદ બોમ્બે સ્કોટીશ સ્કૂલમાં દસમું પાસ કર્યું હતું. મુંબઈની નરસી મોનજી કોલેજમાં તેણે ત્યાર બાદનો થોડો અભ્યાસ કર્યો હતો.તે દિવસોમાં પિતાની એક પછી એક ફિલ્મો ફ્લોપ જઈ રહી હતી. ઘરની આર્થિક સ્થિતિ દિવસે દિવસે તંગ થતી જતી હતી.પિતા પર એટલું બધું દેવું થઇ ગયું હતું કે રોજના ત્રીસથી ચાલીસ ફોન તો માત્ર ઉઘરાણીના જ આવતા હતા.આમીરને સતત ડર રહેતો હતો કે ફી નહિ ભરાય ભણવાનું છોડવું પડશે.માત્ર સોળ વર્ષની ઉમરે આમીરે તેના સ્કૂલના જ મિત્ર આદિત્ય ભટ્ટાચાર્ય સાથે મળીને ચાલીસ મીનીટની એક મૂંગી ફિલ્મ બનાવી હતી.ફિલ્મનું નામ હતું “પરાનોઈયા” જેનો મતલબ થાય પાગલપન. તે ફિલ્મ બનાવવા માટે ડો.શ્રીરામ લાગુએ આર્થિક સહાય કરી હતી.તે ફિલ્મમાં આમીરના સહકલાકારો તરીકે નીનાગુપ્તા અને વિક્ટર બેનર્જી હતાં.
આમીર ખાનના માતા પિતાની બિલકુલ ઇચ્છા નહોતી કે આમીર ફિલ્મોમાં કામ કરે.અન્ય પેરેન્ટ્સની જેમ જ તેઓ આમીરને ભવિષ્યમાં ડોક્ટર કે એન્જીનીયર તરીકે જોવા માંગતા હતા. માતા પિતાના તીવ્ર વિરોધ વચ્ચે આમીરે ભણવાનું છોડીને અવાન્તર નામનું થીએટર ગ્રુપ જોઈન કરી લીધું હતું. તે દિવસોમાં જ આમીરે એક ગુજરાતી નાટક “કેસર ભીના” માં નાનકડી ભૂમિકા પણ ભજવી હતી.ત્યાર બાદ એક અંગ્રેજી નાટક અને બે હિન્દી નાટકોમાં પણ તેણે અભિનય કર્યો હતો.ત્યાર બાદ આમીરખાને કાકા નાસીર હુસૈનના સહાયક તરીકે કામ કરવાનું શરુ કરી દીધું હતું. તે દિવસોમાં નસીર હુસૈન સની દેઓલ અને ડીમ્પલ કાપડિયાને લઈને “મંઝીલ મંઝીલ” બનાવી રહ્યા હતા.ઓગણીસ વર્ષના આમીરે ફિલ્મના સેટ પર કેમેરા ગોઠવવાથી માંડીને ખુરશીઓ ઉપાડવાનું પણ કામ ઉત્સાહથી કર્યું હતું. “મંઝીલ મંઝીલ” ફિલ્મ ભલે બોક્ષ ઓફીસ પર ખાસ કમાલ દેખાડી શકી નહોતી પણ આમીર ખાનના જીવનમાં ફિલ્મ બનાવવાના પરફેક્ટ બીજ રોપવાનું મહત્વનું કામ કરતી ગઈ હતી.ત્યાર બાદ કેતન મહેતાએ આમીર ખાનને લઈને “હોલી” ફિલ્મ બનાવી હતી જે નિષ્ફળ નીવડી હતી.
આમીરખાન ના કઝીન મન્સુરખાન ની ફિલ્મ “કયામત સે કયામત તક” ૧૯૮૮ માં રીલીઝ થઇ હતી.જેના માટે આમીર ખાનને ફિલ્મફેરનો બેસ્ટ મેલ ડેબ્યુ માટેનો એવોર્ડ પણ મળ્યો હતો.૧૯૮૯ માં તેની ફિલ્મ “રાખ” રીલીઝ થઇ હતી જેને એવોર્ડ ઘણા મળ્યા પણ ખાસ ચાલી નહોતી. ત્યાર બાદ “દિલ” અને “રાજા હિન્દુસ્તાની” માટે આમીરને ફિલ્મફેરના બેસ્ટ એક્ટરના એવોર્ડ મળ્યા હતા.આમીરખાનના અભિનય વાળી “હમ હૈ રાહી પ્યારકે” “જો જીતા વહી સિકંદર” “દિલ હૈ કી માનતા નહિ” સરફરોશ અને “દિલ ચાહતા હૈ “પણ નોધપાત્ર ફિલ્મો હતી.
૨૦૦૧ માં આમીરખાને એક પ્રોડક્શન કંપનીની સ્થાપના કરી હતી પહેલી જ ફિલ્મ હતી “લગાન”. બોક્ષ ઓફીસ પર સુપર ડુપર હીટ “લગાન” બેસ્ટ ફોરેન લેન્ગવેજની ફિલ્મના એવોર્ડ માટે ઓસ્કાર સુધી પહોંચી ગઈ હતી. “લગાન” ને ભલે ઓસ્કાર એવોર્ડ નહોતો મળ્યો પણ ઘર આંગણે “લગાન” ને બેસ્ટ ફિલ્મનો તથા આમીરને બેસ્ટ એક્ટરનો એવોર્ડ મળ્યો હતો. “લગાન” બાદ ચાર વર્ષના વિરામ બાદ કેતન મહેતાની ફિલ્મ “મંગલ પાંડે” માં આમીર ખાને ટાયટલ રોલ કર્યો હતો.
૨૦૦૬ માં રીલીઝ થયેલી “ફના”માં આમીરખાને બખૂબી આતંકવાદીની ભૂમિકા ભજવી હતી.જેમાં બ્લાઇન્ડ છોકરી કાજોલ સાથે તેની પ્રેમ કહાનીનું કાબિલેતારીફ નિરૂપણ થયું હતું. તે જ વર્ષે રીલીઝ થયેલી “રંગ દે બસંતી” માં આઝાદી સમયની વાર્તાને આજની પેઢીના યુવાનોને સરસ રીતે કનેક્ટ કરીને દર્શાવવામાં આવ્યું હતું.૨૦૦૮ માં આમીરખાને “તારે ઝમી પર” નું નિર્માણ કર્યું હતું. તે ફિલ્મ માટે આમીર ખાનને શ્રેષ્ઠ નિર્દેશકનો એવોર્ડ પણ મળ્યો હતો.ત્યાર બાદ આમીરખાનની સફળ ફિલ્મો એટલે ગજની, થ્રી ઈડિયટ્સ, ધૂમ ૩,પીકે તથા દંગલ. ” ગજની’ માં શોર્ટ મેમરી લોસની બીમારી વાળા યુવાન તરીકે આમીરખાને અદભૂત અભિનય કર્યો હતો. થ્રી ઈડિયટ્સ” માં તેતાલીસ વર્ષના આમીરખાને ઓગણીસ વર્ષના કોલેજીયનની ભૂમિકા બખૂબી ભજવીને દર્શકોને આંચકો આપ્યો હતો.”દંગલ” માટે તેણે વીસ કિલો વજન વધારીને પાત્ર ને ન્યાય આપ્યો
આમીરખાનની ૨૦૧૮ માં રીલીઝ થયેલી ફિલ્મ “ઠગ્સ ઓફ હિન્દુસ્તાન” બોક્ષ ઓફીસ પર તદ્દન નિષ્ફળ નીવડી હતી.”સત્યમેવ જયતે” નામના ટીવી શો ધ્વારા આમીરખાને દરેક એપિસોડમાં સમાજની અલગ અલગ સમસ્યાઓને રજૂ કરી હતી.
આમીર ખાનના લગ્ન તા. ૧૮/૪/૧૯૮૬ ના રોજ રીના દત્તા સાથે થયા હતા.દીકરો જુનૈદ અને દીકરી ઈરાના જન્મ બાદ ૨૦૦૨ માં તેમના ડિવોર્સ થયા હતાં. તા.૨૮/૧૨/૨૦૦૫ ના રોજ આમીરે કિરણરાવ સાથે લગ્ન કર્યા હતા. તેમના પુત્રનું નામ આઝાદ રાવ ખાન છે.
~~~
અક્ષય કુમાર
સળંગ સોળ ફિલ્મો ફ્લોપ થયા બાદ પણ ખિલાડી અક્ષયકુમાર નાસિપાસ નહોતો થયો. તે કહે છે “બુરે વક્તમેં મુઝે મેરી માર્શલ આર્ટ કી ટ્રેનીંગ હી કામ આઈ થી. માર્શલ આર્ટકા પહેલા સબક હૈ ચાહે કિતની હી બાર ગીરો લેકિન ઉઠના જરૂર હૈ”.
ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં આવ્યા પહેલાં પણ આ અભિનેતાનો સંઘર્ષ ઉડીને આંખે વળગે તેવો છે. સત્તાવીસ વર્ષ પહેલાં જે વિશાળ બંગલાની દીવાલ પર ચડીને અક્ષય કુમારે મોડેલીંગ માટે ફોટો શૂટ કર્યું હતું અને ચોકીદારે તેને રોક્યો હતો તે જ બંગલાનો આજે અક્ષયકુમાર માલિક છે અને તેમાં જ રહે છે. અક્ષયકુમાર કહે છે “ઈશ્વર સે બડા સ્ક્રીપ્ટ રાઈટર કોઈ નહિ હૈ”.
અક્ષયકુમાર નો જન્મ તા. ૯/૯/૧૯૬૭ ના રોજ દિલ્હીમાં થયો હતો. તેનું સાચું નામ છે રાજીવ ભાટીયા. પિતા હરીઓમ ભાટીયા અને માતા અરુણા ભાટીયા. અક્ષયકુમારનું બાળપણ દિલ્હીના ચાંદની ચોકની શેરીઓમાં વીત્યું હતું. પિતા પહેલાં આર્મીમાં હતા અને ત્યાર બાદ યુનીસેફમાં હતા. મુંબઈની ડોન બોસ્કો સ્કુલમાં શાળાનું શિક્ષણ લેનાર રાજીવને ભણવા કરતા વધારે ખેલકૂદ અને માર્શલ આર્ટમાં રસ હતો. ગુરુનાનક ખાલસા કોલેજમાં માંડ એકાદ વર્ષ ભણીને તે માર્શલ આર્ટની ટ્રેનીંગ માટે બેંગકોક ગયો હતો. માર્શલ આર્ટમાં બ્લેક્બેલ્ટ મેળવનાર અક્ષયકુમારે પોતાનો ખર્ચ કાઢવા માટે એક મોટી હોટેલમાં કૂક તરીકે નોકરી કરી હતી. બેંગકોકથી પરત આવ્યા બાદ થોડો સમય કોલકત્તામાં તેણે ટ્રાવેલ એજન્ટને ત્યાં સ્પોટબોય તરીકે નોકરી પણ કરી હતી. ત્યારબાદ કુંદન જવેલર્સના દાગીના દિલ્હીથી લાવીને મુંબઈમાં વેચવાનું કામ પણ અક્ષયકુમારે કર્યું હતું. તે દિવસોમાં જ સાંજે તે પાર્ટટાઈમ માર્શલ આર્ટના ક્લાસ પણ ચલાવતો હતો. એક દિવસ તેના એક સ્ટુડન્ટના પિતાએ અક્ષયકુમારને મોડેલીંગ માટે એક એજન્સીનું એડ્રેસ આપ્યું. અક્ષયકુમાર ત્યાં પહોંચી ગયો. ફર્નિચરના શો રૂમની એડ માટે અક્ષયે મોડેલીંગ કર્યું. જયારે અક્ષયકુમારને વળતર પેટે એકવીસ હજાર મળ્યા ત્યારે તે વિચારમાં પડી ગયો. પૂરે મહીનેમે ઇતની સારી મેહનત કરનેકે બાદ ભી મુઝે સિર્ફ પાંચ હજાર મિલતે હૈ ઔર યહાં એ. સી. મેં બૈઠે બૈઠે સિર્ફ દો દિન કે ફોટો શૂટ મેં ઈક્કીસ હજાર મિલ ગયે. ત્યાર બાદ અક્ષય કુમારે તેનું ફોટો આલ્બમ લઈને મોડેલીંગ માટે પ્રયાસો ચાલુ કરી દીધા. જોકે અક્ષયનું નસીબ બે ડગલા આગળ હતું. બેંગ્લોરની એક કંપનીએ તેને મોટો કોન્ટ્રેક્ટ સાઈન કરવા માટે ત્યાં બોલાવ્યો. સાથે એરટીકીટ પણ મોકલી. સવારે છ ની ફ્લાઈટ હતી. અક્ષય સાંજની છ વાગ્યાની સમજ્યો હતો પરિણામે તે ફ્લાઈટ ચુકી ગયો. તેને ખુબ પસ્તાવો થયો ત્યારે તેના પિતાએ તેને દિલાસો આપતા કહ્યું હતું “બેટે જો ભી હોતા હૈ અચ્છે કે લિયે હોતા હૈ”. જોગાનુજોગ તે જ દિવસે સાંજે છ વાગે પિતાની વાત સાચી પડી હતી. અક્ષયની મુલાકાત પ્રમોદ ચક્રવર્તી સાથે થઇ હતી. તેમણે “દિદાર” માં નાનકડો રોલ આપીને અક્ષયને સાઈનીગ રકમનો પાંચ હજારનો ચેક પણ આપ્યો હતો. તે અગાઉ તેણે મહેશ ભટ્ટની “આજ” માં નાનો રોલ કર્યો હતો જેમાં કુમાર ગૌરવનું નામ અક્ષય હતું. રાજીવભાટિયાને અક્ષય નામ ગમી ગયું હતું તેથી તેણે પણ અક્ષયકુમાર નામ રાખી લીધું. ૧૯૯૧માં રીલીઝ થયેલી “સૌગંધ” થી અક્ષયકુમાર જાણીતો થઇ ગયો હતો પણ અબ્બાસ મસ્તાનની “ખિલાડી” વધારે સફળ રહી. ત્યાર બાદ અક્ષયકુમારની લગભગ સોળ ફિલ્મો નિષ્ફળ રહી. જોકે “મૈ ખિલાડી તું અનાડી”અને “મોહરા” એ બોક્ષ ઓફીસ પર સારો દેખાવ કર્યો હતો. ત્યાર બાદ “દિલ તો પાગલ હૈ” માં અક્ષયકુમાર નાના પણ મહત્વના રોલમાં દેખાયો હતો. નિષ્ફળ ફિલ્મોની હારમાળા દરમ્યાન જ આમીરખાન અને ટ્વિન્કલ ખન્ના સાથે તે “મેલા” નું શુટિંગ કરી રહ્યો હતો તે દિવસો યાદ કરીને અક્ષય કહે છે “મૈને ટ્વિન્કલકો બોલા થા કી અગર “મેલા’ ફ્લોપ હોગી તો હમ શાદી કર લેંગે ક્યુકી મુઝે નહિ લગતા કી મેરે પાસ શાદી કે અલાવા ઔર કોઈ કામ બચેગા. “મેલા” સુપર ફ્લોપ હુઈ ઔર હમને શાદી કર લી. ”
”ધડકન” બાદ અક્ષયકુમારની ઈમેજ એક્શન હીરોની સાથે રોમેન્ટિક અને ઈમોશનલ હીરો તરીકે પણ ઉભી થઈ ગઈ. ત્યારબાદ પ્રિયદર્શનની “હેરાફેરી” આવી. પરેશરાવલ અને સુનીલ શેટ્ટી સાથે અક્ષય કુમારે પણ આ ફિલ્મમાં કોમેડી રોલ કર્યો હતો. ત્યાર બાદ તો ફિર હેર ફેરી, વેલ કમ, હાઉસ ફૂલ, દીવાને હુએ પાગલ, ગરમ મસાલા, આવારા પાગલ દીવાના, ભાગમભાગ, ભૂલભુલૈયા જેવી અનેક કોમેડી ફિલ્મોમાં અક્ષય કુમારે ધૂમ કોમેડી કરીને દર્શકોને હસાવ્યા. દર્શકોએ વલ્ગેરીટી વગરની અક્ષયકુમારની કોમેડી ફિલ્મોને ખૂબ પસંદ કરી. ત્યારબાદ સ્પેસીઅલ છબ્બીશ, બેબી, ગબ્બર ઇઝ બેક, હોલીડે, એરલીફ્ટ, રૂસ્તમ, ટોઇલેટ એક પ્રેમ કથા તથા ગોલ્ડ જેવી ફિલ્મોમાં અક્ષયના વિવિધ પ્રકારના રોલને દર્શકોએ દિલથી આવકાર આપ્યો.
રજત શર્માના એક સવાલના જવાબ માં અક્ષયકુમાર કહે છે” મેરે સંઘર્ષ કે સમય મેં જબ રાજેશ ખન્ના સાબ કે પાસ કામ માંગને ગયા થા તબ વે “જય શિવ શંકર” ફિલ્મ બના રહે થે. ફિલ્મમેં ચંકી પાંડે કો રોલ દિયા ગયા થા. ખન્નાસાબને મુઝે આશ્વસ્ત કરતે હુએ કહા થા કી અગર મૈ કોઈ દુસરી ફિલ્મ બનાઉંગા તો તુમ્હે જરૂર યાદ કરુંગા ઉસ ટાઈમ મૈને સપને ભી નહિ સોચા થા કી ગ્યારહ સાલ કે બાદ ઇનકી હી લડકી સે મેરી શાદી હોગી. ભગવાનકી કૃપાસે આજ મેરી ખુદ કી ફિલ્મ પ્રોડક્શન કંપની હૈ”.
વર્ષમાં ચાર ફિલ્મો કરતાં બોલીવુડના આ અતિ વ્યસ્ત અભિનેતાનો પુત્ર આરવ અને પુત્રી મીશા અત્યારે અભ્યાસમાં વ્યસ્ત છે.
~~~~~
અમિતાભ બચ્ચન
૧૯૬૯માં આકરા સંઘર્ષ બાદ અમિતાભને ખ્વાજા એહમદ અબ્બાસની ફિલ્મ “સાત હિન્દુસ્તાની” માં નાનો રોલ મળ્યો હતો. ફિલ્મનું શૂટિંગ શરુ થવાને થોડા દિવસોની વાર હતી. આર્થિક તંગીના એ દિવસોમાં બેસી રહેવું પાલવે તેમ નહોતું. ઈસ્માઈલ મર્ચન્ટની ફિલ્મ જેમ્સ આઈવરીના સેટ પર ફયુનરલના સીન વખતે કેમેરો ક્રાઉડ પર ફરી રહ્યો હતો. તે ટોળામાં અમિતાભને જોઇને ફિલ્મનો હીરો શશી કપૂર ચમક્યો હતો. અગાઉ અમિતાભ સાથે તેની મુલાકાત થઇ ચુકી હતી. ”અરે તુમ યહા ક્યાં કર રહે હો?તુમ્હે ઐસે રોલમેં સ્ક્રીન પર નહિ દિખના ચાહિયે”. અમિતાભે પોતાની આર્થિક મજબૂરી જણાવી. સીન ઓકે થયો એટલે હિસાબના પૈસા લઈને અમિતાભે સ્ટુડિયો છોડી દીધો. અમિતાભના ગયા બાદ શશી કપૂરે ડાયરેક્ટરને કહીને અમિતાભનો છ સેકન્ડનો તે સીન કઢાવી નાખ્યો હતો. શશીકપૂરને વિશ્વાસ હતો કે અમિતાભ આવા રોલ માટે બન્યો જ નથી. અમીતાભે એક ઇન્ટરવ્યુમાં આ પ્રસંગ યાદ કરીને શશીકપૂર સાથેની દોસ્તીનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. અંગ્રેજીમાં કહેવત છે કે “જો તમારે તમારા અવાજને પ્રખ્યાત કરવો હોય તો કોરસમાં ક્યારેય ગાવું ના જોઈએ. ”
તા. ૧૧/૧૦/૧૯૪૨ ના રોજ અલ્હાબાદમાં કવિ હરિવંશરાય બચ્ચન અને તેજી બચ્ચનને ત્યાં જન્મેલુ પ્રથમ સંતાન એટલે અમિતાભ. અમિતાભનું બાળપણ અલ્લાહાબાદમાં જ ભાડાના મકાનમાં વીત્યું હતું. તે દિવસોમાંજ નહેરુ પરિવાર સાથે હરિવંશરાયના પરિવારને નાતો બંધાયો હતો. સીનીયર કેમ્બ્રીજ પછી અમિતાભે બી. એસ. સી. ની ડીગ્રી દિલ્હીમાંથી લીધી હતી. અમિતાભે પહેલો ઇન્ટરવ્યુ ઓલ ઇન્ડિયા રેડીઓમાં એનાઉન્સરની નોકરી માટે આપ્યો હતો. જ્યાંથી રીજેક્શન આવ્યું હતું. શાળા જીવનમાં ભજવેલાં નાટકોની દિલમાં યાદ લઈને અમિતાભે ૧૯૬૨માં નોકરી માટે કોલકત્તાની વાટ પકડી હતી. પ્રથમ પગાર હતો પાંચસો રૂપિયા. સાતેક વર્ષ કોલકત્તાના નિવાસ દરમ્યાન મિત્રો સાથે મળીને અમિતાભે એક નાટય સંસ્થા પણ બનાવી હતી. નોકરી બદલતાં તથા પ્રમોશન મળ્યા બાદ અમિતાભનો પગાર ૧૮૦૦ સુધી પહોંચી ગયો હતો પણ અમિતાભનું મન તો સતત અભિનયને જ ઝંખતું હતું. ફિલ્મફેર માધુરીની જે કોન્ટેસ્ટમાં રાજેશખન્ના વિજેતા બન્યો હતો તેમાં અમિતાભે પણ ભાગ લીધો હતો. પરંતુ અમિતાભના નસીબમાં વધારે સંઘર્ષ લખેલો હતો. આખરે ૧૯૬૯માં ફિલ્મોમાં નસીબ અજમાવવા માટે તેણે મુંબઈની ટ્રેન પકડી હતી. ’અગર હીરો નહિ બન પાઉંગા તો મુંબઈમેં ટેક્ષી ચલાઉંગા લેકિન મુંબઈ નહિ છોડુંગા”નો નિર્ધાર કરનાર અમિતાભે ઘરેથી પૈસા ન મંગાવવાનો પણ મનસુબો કર્યો હતો. પરિણામે મુંબઈમાં આર્થિક તંગીના દિવસોનો પણ સામનો કરવો પડયો હતો. જાહેરાતમાં પોતાનો અવાજ ઉછીનો આપવાના તે જમાનામાં અમિતાભને પચાસ રૂપિયા મળતા હતા. આજે પણ અમિતાભ તે દિવસો યાદ કરીને કહે છે “જીવનમેં આગે બઢને કે લિયે સંઘર્ષ આવશ્યક હૈ” ફિલ્મ “ભુવનસોમ” માં નેરેશનમાં અમિતાભનો માત્ર અવાજ જ સાંભળવા મળ્યો હતો જેના વળતર પેટે તેને એક હજાર મળ્યા હતા. ”રેશમા ઔર શેરા” માં સુનીલદત્તે અમિતાભને મૂંગાનો રોલ આપ્યો હતો. ઋષિદા ની “ગુડ્ડી’ માં અમિતાભ સાથે જયાનું સાતેક રીલનું શૂટિંગ પણ થયું હતું પરંતુ અમિતાભની પ્રતિભા જોઇને ઋષિ દાને લાગ્યું હતું કે નાયિકા પ્રધાન ફિલ્મ “ગુડ્ડી” માં અમિતાભને વેડફવાનો કોઈ મતલબ નથી. વળી તેમની ઈચ્છા કોઈ અજાણ્યા ચહેરાને લેવાની પણ હતી. તેથી “ગુડ્ડી” માં મુખ્ય રોલમાં બંગાળી અભિનેતા સુમિત ભાંજાને લીધો હતો. અને અમિતાભને ગેસ્ટ રોલ આપ્યો હતો. જોકે અમિતાભનું નસીબ ૧૯૭૩માં રીલીઝ થયેલી “જંજીર” થી ચમક્યું હતું. તે જ વર્ષે અમિતાભ અને જયાના લગ્ન થયા હતા. જયાના પગલાં અમિતાભના જીવનમાં એટલા બધા શુકનિયાળ નીવડયા કે “જંજીર” પહેલાં તેર નિષ્ફળ ફિલ્મો આપનાર અમિતાભે સળંગ છવ્વીસ હિટ ફિલ્મો આપી હતી. ફિલ્મઇન્ડસ્ટ્રીમાં આ એન્ગ્રી યંગમેનની ગણના ટોપ ટેન લીસ્ટમાં એક થી દસ સુધી થવા લાગી હતી. ૧૯૮૨મા “કુલી” ના સેટ પર થયેલ જીવલેણ અકસ્માત વખતે સતત બે મહિના સુધી અખબારોમાં અમિતાભની તબિયતના સમાચાર ચમકતા રહ્યા હતા. કરોડો ચાહકોએ કરેલ પ્રાર્થના તથા તત્કાલીન વડાપ્રધાન શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધીનું દિલ્હીથી ઉડીને મુંબઈ અમિતાભ બચ્ચનની ખબર જોવા આવવું એ વાત તો સમગ્ર દેશના અખબારોની હેડ લાઈન બની ગઈ હતી. ”કુલી” સુપર ડુપર હિટ નીવડી હતી. ફિલ્મની મૂળ સ્ટોરી મુજબ અંતમાં અમિતાભનું મૃત્યુ દર્શાવવાનું હતું. પરંતુ અમિતાભની અપાર લોકપ્રિયતા જોઇને મનમોહન દેસાઈએ “કુલી”નો અંત બદલવો પડયો હતો. જે દ્રશ્યમાં અમિતાભને ઈજા થઇ હતી તે સીન ફિલ્મમાં વીસ સેકન્ડ સુધી પોઝ કરીને જયારે દર્શાવવામાં આવતો હતો. ત્યારે થીએટરમાં સોપો પડી જતો હતો. અમિતાભ આજે પણ કહે છે “મેરા જીવન લાખો કરોડો દેશવાસીઓકી દુઆઓં કી બદૌલત હૈ. ”
અમિતાભે સૌથી વધારે ફિલ્મો પરવીન બાબી,ઝીન્નત અમાન અને રેખા સાથે કરી હતી. પરંતુ તેના નામ સાથે સૌથી વધારે નામ તો રેખાનું જ જોડાયું હતું. જોકે અમિતાભે “કુલી’ ના અકસ્માત બાદ રેખા સાથે કામ કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું. એ. બી. સી. એલ. કંપનીની જંગી ખોટને કારણે અમિતાભના માથે નેવું કરોડનું દેવું થઇ ગયું હતું વળી વનપ્રવેશને કારણે કામ પણ મળતું પણ બંધ થઇ ગયું હતું. ગમે તેવો જીગર વાળો માણસ પણ તૂટી જાય તેવા કપરા સંજોગોમાં અમિતાભે ગજબની ધીરજ ધરીને યશ ચોપરાની ફિલ્મ“મહોબત્તે”થી કમબેક કર્યું હતું. સાથે સાથે નાના પડદે કે. બી. સી. માં પણ હોસ્ટ તરીકે કામ ચાલુ કરી દીધુ હતું. અને તમામ દેવું ચૂકવીને ફીનીક્સ પંખીની જેમ રાખમાંથી બેઠા થવાનું ભગીરથ કાર્ય કર્યું હતું. અઢળક એવોર્ડ્સ તથા પદ્મશ્રી અને પદ્મભૂષણથી સન્માનિત અમિતાભ બચ્ચન આજે આ ઉમરે યુવાનોને પણ શરમાવે તે રીતે કાર્યરત છે. અમિતાભ બચ્ચનનો ચાહકવર્ગ ત્રણ પેઢી સુધી વિસ્તરેલો છે જેમાં કે બી સી નો પણ સિંહફાળો છે.
~~~
બચ્ચો, કાબિલ બનો કાબિલ...કામયાબી તો સાલી ઝ્ખ્ખ માર કે પીછે ભાગેગી..”થ્રી ઈડિયટ્સ” નો આમીર ખાનનો આ ડાયલોગ તેની અંગત ઝિંદગીમાં પણ તેટલો જ લાગુ પડયો છે.દર્શકો ભલે આમીરને “કયામત સે કયામત” થી ઓળખતા થયા હોય પણ નાની ઉમરથી જ પરફેક્ટ એક્ટર બનવા માટેનો તેનો ઉત્સાહ અને આકરી મહેનત વિષે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે.આમીર ખાનની ઓળખ અભિનેતા ઉપરાંત નિર્માતા નિર્દેશક, સ્ક્રીપ્ટ રાયટર, ટીવી શો સંચાલક અને સામાજિક કાર્યકરની પણ છે.
આમીર ખાનનું સાચું નામ મુહમ્મદ આમીર હુસૈન ખાન. આમીરનો જન્મ તા.૧૪/૩/૧૯૬૫ ના રોજ મુંબઈમાં થયો હતો.પિતાનું નામ તાહિરહુસૈન અને માતાનું નામ જીન્નતહુસૈન.બે ભાઈ અને બે બહેનોમાં સૌથી મોટો આમીર છે.આમીરખાને માત્ર આઠ વર્ષની ઉમરે તેના પિતા તાહિરહુસૈનની ફિલ્મ “મદહોશ” માં તથા કાકા નાસીરહુસૈન ની ફિલ્મ “યાદો કી બારાત” માં બાળકલાકાર તરીકે અભિનય કર્યો હતો.આમીરે પ્રાયમરી અભ્યાસ બાંદ્રાની સેન્ટ એન્સ સ્કૂલ અને ત્યાર બાદ બોમ્બે સ્કોટીશ સ્કૂલમાં દસમું પાસ કર્યું હતું. મુંબઈની નરસી મોનજી કોલેજમાં તેણે ત્યાર બાદનો થોડો અભ્યાસ કર્યો હતો.તે દિવસોમાં પિતાની એક પછી એક ફિલ્મો ફ્લોપ જઈ રહી હતી. ઘરની આર્થિક સ્થિતિ દિવસે દિવસે તંગ થતી જતી હતી.પિતા પર એટલું બધું દેવું થઇ ગયું હતું કે રોજના ત્રીસથી ચાલીસ ફોન તો માત્ર ઉઘરાણીના જ આવતા હતા.આમીરને સતત ડર રહેતો હતો કે ફી નહિ ભરાય ભણવાનું છોડવું પડશે.માત્ર સોળ વર્ષની ઉમરે આમીરે તેના સ્કૂલના જ મિત્ર આદિત્ય ભટ્ટાચાર્ય સાથે મળીને ચાલીસ મીનીટની એક મૂંગી ફિલ્મ બનાવી હતી.ફિલ્મનું નામ હતું “પરાનોઈયા” જેનો મતલબ થાય પાગલપન. તે ફિલ્મ બનાવવા માટે ડો.શ્રીરામ લાગુએ આર્થિક સહાય કરી હતી.તે ફિલ્મમાં આમીરના સહકલાકારો તરીકે નીનાગુપ્તા અને વિક્ટર બેનર્જી હતાં.
આમીર ખાનના માતા પિતાની બિલકુલ ઇચ્છા નહોતી કે આમીર ફિલ્મોમાં કામ કરે.અન્ય પેરેન્ટ્સની જેમ જ તેઓ આમીરને ભવિષ્યમાં ડોક્ટર કે એન્જીનીયર તરીકે જોવા માંગતા હતા. માતા પિતાના તીવ્ર વિરોધ વચ્ચે આમીરે ભણવાનું છોડીને અવાન્તર નામનું થીએટર ગ્રુપ જોઈન કરી લીધું હતું. તે દિવસોમાં જ આમીરે એક ગુજરાતી નાટક “કેસર ભીના” માં નાનકડી ભૂમિકા પણ ભજવી હતી.ત્યાર બાદ એક અંગ્રેજી નાટક અને બે હિન્દી નાટકોમાં પણ તેણે અભિનય કર્યો હતો.ત્યાર બાદ આમીરખાને કાકા નાસીર હુસૈનના સહાયક તરીકે કામ કરવાનું શરુ કરી દીધું હતું. તે દિવસોમાં નસીર હુસૈન સની દેઓલ અને ડીમ્પલ કાપડિયાને લઈને “મંઝીલ મંઝીલ” બનાવી રહ્યા હતા.ઓગણીસ વર્ષના આમીરે ફિલ્મના સેટ પર કેમેરા ગોઠવવાથી માંડીને ખુરશીઓ ઉપાડવાનું પણ કામ ઉત્સાહથી કર્યું હતું. “મંઝીલ મંઝીલ” ફિલ્મ ભલે બોક્ષ ઓફીસ પર ખાસ કમાલ દેખાડી શકી નહોતી પણ આમીર ખાનના જીવનમાં ફિલ્મ બનાવવાના પરફેક્ટ બીજ રોપવાનું મહત્વનું કામ કરતી ગઈ હતી.ત્યાર બાદ કેતન મહેતાએ આમીર ખાનને લઈને “હોલી” ફિલ્મ બનાવી હતી જે નિષ્ફળ નીવડી હતી.
આમીરખાન ના કઝીન મન્સુરખાન ની ફિલ્મ “કયામત સે કયામત તક” ૧૯૮૮ માં રીલીઝ થઇ હતી.જેના માટે આમીર ખાનને ફિલ્મફેરનો બેસ્ટ મેલ ડેબ્યુ માટેનો એવોર્ડ પણ મળ્યો હતો.૧૯૮૯ માં તેની ફિલ્મ “રાખ” રીલીઝ થઇ હતી જેને એવોર્ડ ઘણા મળ્યા પણ ખાસ ચાલી નહોતી. ત્યાર બાદ “દિલ” અને “રાજા હિન્દુસ્તાની” માટે આમીરને ફિલ્મફેરના બેસ્ટ એક્ટરના એવોર્ડ મળ્યા હતા.આમીરખાનના અભિનય વાળી “હમ હૈ રાહી પ્યારકે” “જો જીતા વહી સિકંદર” “દિલ હૈ કી માનતા નહિ” સરફરોશ અને “દિલ ચાહતા હૈ “પણ નોધપાત્ર ફિલ્મો હતી.
૨૦૦૧ માં આમીરખાને એક પ્રોડક્શન કંપનીની સ્થાપના કરી હતી પહેલી જ ફિલ્મ હતી “લગાન”. બોક્ષ ઓફીસ પર સુપર ડુપર હીટ “લગાન” બેસ્ટ ફોરેન લેન્ગવેજની ફિલ્મના એવોર્ડ માટે ઓસ્કાર સુધી પહોંચી ગઈ હતી. “લગાન” ને ભલે ઓસ્કાર એવોર્ડ નહોતો મળ્યો પણ ઘર આંગણે “લગાન” ને બેસ્ટ ફિલ્મનો તથા આમીરને બેસ્ટ એક્ટરનો એવોર્ડ મળ્યો હતો. “લગાન” બાદ ચાર વર્ષના વિરામ બાદ કેતન મહેતાની ફિલ્મ “મંગલ પાંડે” માં આમીર ખાને ટાયટલ રોલ કર્યો હતો.
૨૦૦૬ માં રીલીઝ થયેલી “ફના”માં આમીરખાને બખૂબી આતંકવાદીની ભૂમિકા ભજવી હતી.જેમાં બ્લાઇન્ડ છોકરી કાજોલ સાથે તેની પ્રેમ કહાનીનું કાબિલેતારીફ નિરૂપણ થયું હતું. તે જ વર્ષે રીલીઝ થયેલી “રંગ દે બસંતી” માં આઝાદી સમયની વાર્તાને આજની પેઢીના યુવાનોને સરસ રીતે કનેક્ટ કરીને દર્શાવવામાં આવ્યું હતું.૨૦૦૮ માં આમીરખાને “તારે ઝમી પર” નું નિર્માણ કર્યું હતું. તે ફિલ્મ માટે આમીર ખાનને શ્રેષ્ઠ નિર્દેશકનો એવોર્ડ પણ મળ્યો હતો.ત્યાર બાદ આમીરખાનની સફળ ફિલ્મો એટલે ગજની, થ્રી ઈડિયટ્સ, ધૂમ ૩,પીકે તથા દંગલ. ” ગજની’ માં શોર્ટ મેમરી લોસની બીમારી વાળા યુવાન તરીકે આમીરખાને અદભૂત અભિનય કર્યો હતો. થ્રી ઈડિયટ્સ” માં તેતાલીસ વર્ષના આમીરખાને ઓગણીસ વર્ષના કોલેજીયનની ભૂમિકા બખૂબી ભજવીને દર્શકોને આંચકો આપ્યો હતો.”દંગલ” માટે તેણે વીસ કિલો વજન વધારીને પાત્ર ને ન્યાય આપ્યો
આમીરખાનની ૨૦૧૮ માં રીલીઝ થયેલી ફિલ્મ “ઠગ્સ ઓફ હિન્દુસ્તાન” બોક્ષ ઓફીસ પર તદ્દન નિષ્ફળ નીવડી હતી.”સત્યમેવ જયતે” નામના ટીવી શો ધ્વારા આમીરખાને દરેક એપિસોડમાં સમાજની અલગ અલગ સમસ્યાઓને રજૂ કરી હતી.
આમીર ખાનના લગ્ન તા. ૧૮/૪/૧૯૮૬ ના રોજ રીના દત્તા સાથે થયા હતા.દીકરો જુનૈદ અને દીકરી ઈરાના જન્મ બાદ ૨૦૦૨ માં તેમના ડિવોર્સ થયા હતાં. તા.૨૮/૧૨/૨૦૦૫ ના રોજ આમીરે કિરણરાવ સાથે લગ્ન કર્યા હતા. તેમના પુત્રનું નામ આઝાદ રાવ ખાન છે.
~~~
અક્ષય કુમાર
સળંગ સોળ ફિલ્મો ફ્લોપ થયા બાદ પણ ખિલાડી અક્ષયકુમાર નાસિપાસ નહોતો થયો. તે કહે છે “બુરે વક્તમેં મુઝે મેરી માર્શલ આર્ટ કી ટ્રેનીંગ હી કામ આઈ થી. માર્શલ આર્ટકા પહેલા સબક હૈ ચાહે કિતની હી બાર ગીરો લેકિન ઉઠના જરૂર હૈ”.
ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં આવ્યા પહેલાં પણ આ અભિનેતાનો સંઘર્ષ ઉડીને આંખે વળગે તેવો છે. સત્તાવીસ વર્ષ પહેલાં જે વિશાળ બંગલાની દીવાલ પર ચડીને અક્ષય કુમારે મોડેલીંગ માટે ફોટો શૂટ કર્યું હતું અને ચોકીદારે તેને રોક્યો હતો તે જ બંગલાનો આજે અક્ષયકુમાર માલિક છે અને તેમાં જ રહે છે. અક્ષયકુમાર કહે છે “ઈશ્વર સે બડા સ્ક્રીપ્ટ રાઈટર કોઈ નહિ હૈ”.
અક્ષયકુમાર નો જન્મ તા. ૯/૯/૧૯૬૭ ના રોજ દિલ્હીમાં થયો હતો. તેનું સાચું નામ છે રાજીવ ભાટીયા. પિતા હરીઓમ ભાટીયા અને માતા અરુણા ભાટીયા. અક્ષયકુમારનું બાળપણ દિલ્હીના ચાંદની ચોકની શેરીઓમાં વીત્યું હતું. પિતા પહેલાં આર્મીમાં હતા અને ત્યાર બાદ યુનીસેફમાં હતા. મુંબઈની ડોન બોસ્કો સ્કુલમાં શાળાનું શિક્ષણ લેનાર રાજીવને ભણવા કરતા વધારે ખેલકૂદ અને માર્શલ આર્ટમાં રસ હતો. ગુરુનાનક ખાલસા કોલેજમાં માંડ એકાદ વર્ષ ભણીને તે માર્શલ આર્ટની ટ્રેનીંગ માટે બેંગકોક ગયો હતો. માર્શલ આર્ટમાં બ્લેક્બેલ્ટ મેળવનાર અક્ષયકુમારે પોતાનો ખર્ચ કાઢવા માટે એક મોટી હોટેલમાં કૂક તરીકે નોકરી કરી હતી. બેંગકોકથી પરત આવ્યા બાદ થોડો સમય કોલકત્તામાં તેણે ટ્રાવેલ એજન્ટને ત્યાં સ્પોટબોય તરીકે નોકરી પણ કરી હતી. ત્યારબાદ કુંદન જવેલર્સના દાગીના દિલ્હીથી લાવીને મુંબઈમાં વેચવાનું કામ પણ અક્ષયકુમારે કર્યું હતું. તે દિવસોમાં જ સાંજે તે પાર્ટટાઈમ માર્શલ આર્ટના ક્લાસ પણ ચલાવતો હતો. એક દિવસ તેના એક સ્ટુડન્ટના પિતાએ અક્ષયકુમારને મોડેલીંગ માટે એક એજન્સીનું એડ્રેસ આપ્યું. અક્ષયકુમાર ત્યાં પહોંચી ગયો. ફર્નિચરના શો રૂમની એડ માટે અક્ષયે મોડેલીંગ કર્યું. જયારે અક્ષયકુમારને વળતર પેટે એકવીસ હજાર મળ્યા ત્યારે તે વિચારમાં પડી ગયો. પૂરે મહીનેમે ઇતની સારી મેહનત કરનેકે બાદ ભી મુઝે સિર્ફ પાંચ હજાર મિલતે હૈ ઔર યહાં એ. સી. મેં બૈઠે બૈઠે સિર્ફ દો દિન કે ફોટો શૂટ મેં ઈક્કીસ હજાર મિલ ગયે. ત્યાર બાદ અક્ષય કુમારે તેનું ફોટો આલ્બમ લઈને મોડેલીંગ માટે પ્રયાસો ચાલુ કરી દીધા. જોકે અક્ષયનું નસીબ બે ડગલા આગળ હતું. બેંગ્લોરની એક કંપનીએ તેને મોટો કોન્ટ્રેક્ટ સાઈન કરવા માટે ત્યાં બોલાવ્યો. સાથે એરટીકીટ પણ મોકલી. સવારે છ ની ફ્લાઈટ હતી. અક્ષય સાંજની છ વાગ્યાની સમજ્યો હતો પરિણામે તે ફ્લાઈટ ચુકી ગયો. તેને ખુબ પસ્તાવો થયો ત્યારે તેના પિતાએ તેને દિલાસો આપતા કહ્યું હતું “બેટે જો ભી હોતા હૈ અચ્છે કે લિયે હોતા હૈ”. જોગાનુજોગ તે જ દિવસે સાંજે છ વાગે પિતાની વાત સાચી પડી હતી. અક્ષયની મુલાકાત પ્રમોદ ચક્રવર્તી સાથે થઇ હતી. તેમણે “દિદાર” માં નાનકડો રોલ આપીને અક્ષયને સાઈનીગ રકમનો પાંચ હજારનો ચેક પણ આપ્યો હતો. તે અગાઉ તેણે મહેશ ભટ્ટની “આજ” માં નાનો રોલ કર્યો હતો જેમાં કુમાર ગૌરવનું નામ અક્ષય હતું. રાજીવભાટિયાને અક્ષય નામ ગમી ગયું હતું તેથી તેણે પણ અક્ષયકુમાર નામ રાખી લીધું. ૧૯૯૧માં રીલીઝ થયેલી “સૌગંધ” થી અક્ષયકુમાર જાણીતો થઇ ગયો હતો પણ અબ્બાસ મસ્તાનની “ખિલાડી” વધારે સફળ રહી. ત્યાર બાદ અક્ષયકુમારની લગભગ સોળ ફિલ્મો નિષ્ફળ રહી. જોકે “મૈ ખિલાડી તું અનાડી”અને “મોહરા” એ બોક્ષ ઓફીસ પર સારો દેખાવ કર્યો હતો. ત્યાર બાદ “દિલ તો પાગલ હૈ” માં અક્ષયકુમાર નાના પણ મહત્વના રોલમાં દેખાયો હતો. નિષ્ફળ ફિલ્મોની હારમાળા દરમ્યાન જ આમીરખાન અને ટ્વિન્કલ ખન્ના સાથે તે “મેલા” નું શુટિંગ કરી રહ્યો હતો તે દિવસો યાદ કરીને અક્ષય કહે છે “મૈને ટ્વિન્કલકો બોલા થા કી અગર “મેલા’ ફ્લોપ હોગી તો હમ શાદી કર લેંગે ક્યુકી મુઝે નહિ લગતા કી મેરે પાસ શાદી કે અલાવા ઔર કોઈ કામ બચેગા. “મેલા” સુપર ફ્લોપ હુઈ ઔર હમને શાદી કર લી. ”
”ધડકન” બાદ અક્ષયકુમારની ઈમેજ એક્શન હીરોની સાથે રોમેન્ટિક અને ઈમોશનલ હીરો તરીકે પણ ઉભી થઈ ગઈ. ત્યારબાદ પ્રિયદર્શનની “હેરાફેરી” આવી. પરેશરાવલ અને સુનીલ શેટ્ટી સાથે અક્ષય કુમારે પણ આ ફિલ્મમાં કોમેડી રોલ કર્યો હતો. ત્યાર બાદ તો ફિર હેર ફેરી, વેલ કમ, હાઉસ ફૂલ, દીવાને હુએ પાગલ, ગરમ મસાલા, આવારા પાગલ દીવાના, ભાગમભાગ, ભૂલભુલૈયા જેવી અનેક કોમેડી ફિલ્મોમાં અક્ષય કુમારે ધૂમ કોમેડી કરીને દર્શકોને હસાવ્યા. દર્શકોએ વલ્ગેરીટી વગરની અક્ષયકુમારની કોમેડી ફિલ્મોને ખૂબ પસંદ કરી. ત્યારબાદ સ્પેસીઅલ છબ્બીશ, બેબી, ગબ્બર ઇઝ બેક, હોલીડે, એરલીફ્ટ, રૂસ્તમ, ટોઇલેટ એક પ્રેમ કથા તથા ગોલ્ડ જેવી ફિલ્મોમાં અક્ષયના વિવિધ પ્રકારના રોલને દર્શકોએ દિલથી આવકાર આપ્યો.
રજત શર્માના એક સવાલના જવાબ માં અક્ષયકુમાર કહે છે” મેરે સંઘર્ષ કે સમય મેં જબ રાજેશ ખન્ના સાબ કે પાસ કામ માંગને ગયા થા તબ વે “જય શિવ શંકર” ફિલ્મ બના રહે થે. ફિલ્મમેં ચંકી પાંડે કો રોલ દિયા ગયા થા. ખન્નાસાબને મુઝે આશ્વસ્ત કરતે હુએ કહા થા કી અગર મૈ કોઈ દુસરી ફિલ્મ બનાઉંગા તો તુમ્હે જરૂર યાદ કરુંગા ઉસ ટાઈમ મૈને સપને ભી નહિ સોચા થા કી ગ્યારહ સાલ કે બાદ ઇનકી હી લડકી સે મેરી શાદી હોગી. ભગવાનકી કૃપાસે આજ મેરી ખુદ કી ફિલ્મ પ્રોડક્શન કંપની હૈ”.
વર્ષમાં ચાર ફિલ્મો કરતાં બોલીવુડના આ અતિ વ્યસ્ત અભિનેતાનો પુત્ર આરવ અને પુત્રી મીશા અત્યારે અભ્યાસમાં વ્યસ્ત છે.
~~~~~
અમિતાભ બચ્ચન
૧૯૬૯માં આકરા સંઘર્ષ બાદ અમિતાભને ખ્વાજા એહમદ અબ્બાસની ફિલ્મ “સાત હિન્દુસ્તાની” માં નાનો રોલ મળ્યો હતો. ફિલ્મનું શૂટિંગ શરુ થવાને થોડા દિવસોની વાર હતી. આર્થિક તંગીના એ દિવસોમાં બેસી રહેવું પાલવે તેમ નહોતું. ઈસ્માઈલ મર્ચન્ટની ફિલ્મ જેમ્સ આઈવરીના સેટ પર ફયુનરલના સીન વખતે કેમેરો ક્રાઉડ પર ફરી રહ્યો હતો. તે ટોળામાં અમિતાભને જોઇને ફિલ્મનો હીરો શશી કપૂર ચમક્યો હતો. અગાઉ અમિતાભ સાથે તેની મુલાકાત થઇ ચુકી હતી. ”અરે તુમ યહા ક્યાં કર રહે હો?તુમ્હે ઐસે રોલમેં સ્ક્રીન પર નહિ દિખના ચાહિયે”. અમિતાભે પોતાની આર્થિક મજબૂરી જણાવી. સીન ઓકે થયો એટલે હિસાબના પૈસા લઈને અમિતાભે સ્ટુડિયો છોડી દીધો. અમિતાભના ગયા બાદ શશી કપૂરે ડાયરેક્ટરને કહીને અમિતાભનો છ સેકન્ડનો તે સીન કઢાવી નાખ્યો હતો. શશીકપૂરને વિશ્વાસ હતો કે અમિતાભ આવા રોલ માટે બન્યો જ નથી. અમીતાભે એક ઇન્ટરવ્યુમાં આ પ્રસંગ યાદ કરીને શશીકપૂર સાથેની દોસ્તીનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. અંગ્રેજીમાં કહેવત છે કે “જો તમારે તમારા અવાજને પ્રખ્યાત કરવો હોય તો કોરસમાં ક્યારેય ગાવું ના જોઈએ. ”
તા. ૧૧/૧૦/૧૯૪૨ ના રોજ અલ્હાબાદમાં કવિ હરિવંશરાય બચ્ચન અને તેજી બચ્ચનને ત્યાં જન્મેલુ પ્રથમ સંતાન એટલે અમિતાભ. અમિતાભનું બાળપણ અલ્લાહાબાદમાં જ ભાડાના મકાનમાં વીત્યું હતું. તે દિવસોમાંજ નહેરુ પરિવાર સાથે હરિવંશરાયના પરિવારને નાતો બંધાયો હતો. સીનીયર કેમ્બ્રીજ પછી અમિતાભે બી. એસ. સી. ની ડીગ્રી દિલ્હીમાંથી લીધી હતી. અમિતાભે પહેલો ઇન્ટરવ્યુ ઓલ ઇન્ડિયા રેડીઓમાં એનાઉન્સરની નોકરી માટે આપ્યો હતો. જ્યાંથી રીજેક્શન આવ્યું હતું. શાળા જીવનમાં ભજવેલાં નાટકોની દિલમાં યાદ લઈને અમિતાભે ૧૯૬૨માં નોકરી માટે કોલકત્તાની વાટ પકડી હતી. પ્રથમ પગાર હતો પાંચસો રૂપિયા. સાતેક વર્ષ કોલકત્તાના નિવાસ દરમ્યાન મિત્રો સાથે મળીને અમિતાભે એક નાટય સંસ્થા પણ બનાવી હતી. નોકરી બદલતાં તથા પ્રમોશન મળ્યા બાદ અમિતાભનો પગાર ૧૮૦૦ સુધી પહોંચી ગયો હતો પણ અમિતાભનું મન તો સતત અભિનયને જ ઝંખતું હતું. ફિલ્મફેર માધુરીની જે કોન્ટેસ્ટમાં રાજેશખન્ના વિજેતા બન્યો હતો તેમાં અમિતાભે પણ ભાગ લીધો હતો. પરંતુ અમિતાભના નસીબમાં વધારે સંઘર્ષ લખેલો હતો. આખરે ૧૯૬૯માં ફિલ્મોમાં નસીબ અજમાવવા માટે તેણે મુંબઈની ટ્રેન પકડી હતી. ’અગર હીરો નહિ બન પાઉંગા તો મુંબઈમેં ટેક્ષી ચલાઉંગા લેકિન મુંબઈ નહિ છોડુંગા”નો નિર્ધાર કરનાર અમિતાભે ઘરેથી પૈસા ન મંગાવવાનો પણ મનસુબો કર્યો હતો. પરિણામે મુંબઈમાં આર્થિક તંગીના દિવસોનો પણ સામનો કરવો પડયો હતો. જાહેરાતમાં પોતાનો અવાજ ઉછીનો આપવાના તે જમાનામાં અમિતાભને પચાસ રૂપિયા મળતા હતા. આજે પણ અમિતાભ તે દિવસો યાદ કરીને કહે છે “જીવનમેં આગે બઢને કે લિયે સંઘર્ષ આવશ્યક હૈ” ફિલ્મ “ભુવનસોમ” માં નેરેશનમાં અમિતાભનો માત્ર અવાજ જ સાંભળવા મળ્યો હતો જેના વળતર પેટે તેને એક હજાર મળ્યા હતા. ”રેશમા ઔર શેરા” માં સુનીલદત્તે અમિતાભને મૂંગાનો રોલ આપ્યો હતો. ઋષિદા ની “ગુડ્ડી’ માં અમિતાભ સાથે જયાનું સાતેક રીલનું શૂટિંગ પણ થયું હતું પરંતુ અમિતાભની પ્રતિભા જોઇને ઋષિ દાને લાગ્યું હતું કે નાયિકા પ્રધાન ફિલ્મ “ગુડ્ડી” માં અમિતાભને વેડફવાનો કોઈ મતલબ નથી. વળી તેમની ઈચ્છા કોઈ અજાણ્યા ચહેરાને લેવાની પણ હતી. તેથી “ગુડ્ડી” માં મુખ્ય રોલમાં બંગાળી અભિનેતા સુમિત ભાંજાને લીધો હતો. અને અમિતાભને ગેસ્ટ રોલ આપ્યો હતો. જોકે અમિતાભનું નસીબ ૧૯૭૩માં રીલીઝ થયેલી “જંજીર” થી ચમક્યું હતું. તે જ વર્ષે અમિતાભ અને જયાના લગ્ન થયા હતા. જયાના પગલાં અમિતાભના જીવનમાં એટલા બધા શુકનિયાળ નીવડયા કે “જંજીર” પહેલાં તેર નિષ્ફળ ફિલ્મો આપનાર અમિતાભે સળંગ છવ્વીસ હિટ ફિલ્મો આપી હતી. ફિલ્મઇન્ડસ્ટ્રીમાં આ એન્ગ્રી યંગમેનની ગણના ટોપ ટેન લીસ્ટમાં એક થી દસ સુધી થવા લાગી હતી. ૧૯૮૨મા “કુલી” ના સેટ પર થયેલ જીવલેણ અકસ્માત વખતે સતત બે મહિના સુધી અખબારોમાં અમિતાભની તબિયતના સમાચાર ચમકતા રહ્યા હતા. કરોડો ચાહકોએ કરેલ પ્રાર્થના તથા તત્કાલીન વડાપ્રધાન શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધીનું દિલ્હીથી ઉડીને મુંબઈ અમિતાભ બચ્ચનની ખબર જોવા આવવું એ વાત તો સમગ્ર દેશના અખબારોની હેડ લાઈન બની ગઈ હતી. ”કુલી” સુપર ડુપર હિટ નીવડી હતી. ફિલ્મની મૂળ સ્ટોરી મુજબ અંતમાં અમિતાભનું મૃત્યુ દર્શાવવાનું હતું. પરંતુ અમિતાભની અપાર લોકપ્રિયતા જોઇને મનમોહન દેસાઈએ “કુલી”નો અંત બદલવો પડયો હતો. જે દ્રશ્યમાં અમિતાભને ઈજા થઇ હતી તે સીન ફિલ્મમાં વીસ સેકન્ડ સુધી પોઝ કરીને જયારે દર્શાવવામાં આવતો હતો. ત્યારે થીએટરમાં સોપો પડી જતો હતો. અમિતાભ આજે પણ કહે છે “મેરા જીવન લાખો કરોડો દેશવાસીઓકી દુઆઓં કી બદૌલત હૈ. ”
અમિતાભે સૌથી વધારે ફિલ્મો પરવીન બાબી,ઝીન્નત અમાન અને રેખા સાથે કરી હતી. પરંતુ તેના નામ સાથે સૌથી વધારે નામ તો રેખાનું જ જોડાયું હતું. જોકે અમિતાભે “કુલી’ ના અકસ્માત બાદ રેખા સાથે કામ કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું. એ. બી. સી. એલ. કંપનીની જંગી ખોટને કારણે અમિતાભના માથે નેવું કરોડનું દેવું થઇ ગયું હતું વળી વનપ્રવેશને કારણે કામ પણ મળતું પણ બંધ થઇ ગયું હતું. ગમે તેવો જીગર વાળો માણસ પણ તૂટી જાય તેવા કપરા સંજોગોમાં અમિતાભે ગજબની ધીરજ ધરીને યશ ચોપરાની ફિલ્મ“મહોબત્તે”થી કમબેક કર્યું હતું. સાથે સાથે નાના પડદે કે. બી. સી. માં પણ હોસ્ટ તરીકે કામ ચાલુ કરી દીધુ હતું. અને તમામ દેવું ચૂકવીને ફીનીક્સ પંખીની જેમ રાખમાંથી બેઠા થવાનું ભગીરથ કાર્ય કર્યું હતું. અઢળક એવોર્ડ્સ તથા પદ્મશ્રી અને પદ્મભૂષણથી સન્માનિત અમિતાભ બચ્ચન આજે આ ઉમરે યુવાનોને પણ શરમાવે તે રીતે કાર્યરત છે. અમિતાભ બચ્ચનનો ચાહકવર્ગ ત્રણ પેઢી સુધી વિસ્તરેલો છે જેમાં કે બી સી નો પણ સિંહફાળો છે.
~~~
Comments
Post a Comment